00:00:00 IGIHE NETWORK KN KINYARWANDA EN ENGLISH FR FRANCAIS

Ababiligi basanze Abanyarwanda duhuje ibara ry’uruhu, badushakamo andi moko- Amb. Karega

Yanditswe na Léonidas Muhire
Kuya 10 April 2025 saa 09:14
Yasuwe :

Ambasaderi w’u Rwanda wihariye mu Karere k’Ibiyaga Bigari, Amb. Vincent Karega, yavuze ko Ababiligi bifitemo ingengabitekerezo y’amoko ikomeye cyane ku buryo abaje gukoloniza u Rwanda basanze ibara ry’uruhu ritaba iturufu, bahitamo gushingira ku kazi n’ubutunzi barema amoko babwira Abanyarwanda ko batandukanye.

Ubwo butumwa Amb. Karega yabutanze ubwo abayobozi n’abakora mu Kigo cy’Igihugu cy’Imsiroro n’Amahoro (RRA) n’abo mu Biro by’Umugenzuzi Mukuru w’Imari ya Leta (OAG) basuraga Urwibutso rwa Jenoside rwa Kigali ruri ku Gisozi.

Abakora muri RRA basuye urwo rwibutso ku wa 9 Mata 2025. Bashyize indabo ku mva zishyinguyemo inzirakarengane z’Abatutsi zirenga 250.000 ndetse barabunamira.

Amb. Karega yavuze ko ubundi icyitwa amoko nka ‘race’ mu Cyongereza gishingiye ku mabara y’uruhu atandukanye abatuye mu bice by’Isi bafite kandi koko bigaragara ko badasa.

Andi moko adakunze no guteza ikibazo ni azwi nka ‘clan’ mu Cyongereza ingero mu Rwanda zikaba ari Abagesera, Abanyiginya, Abazigaba n’andi.

Yavuze ko ubwo Abakoloni b’Ababaligi bazaga mu Rwanda basanze muri ibyo byombi nta na kimwe bakwitwaza ngo bareme amoko nk’ayo basize iwabo kuko Abanyarwanda bari bafite ibara rimwe kandi iby’Abagesera n’Abanyiginya na byo nta cyo byari bibatwaye.

Yagize ati “Abazungu baduhaye ubwoko mu ndangamuntu bandikamo ‘race’ ariko twese turabizi ibyo bisobanuye ibara ry’ururuhu ahubwo icyo baduhaye ni ‘tribe’. Abazungu b’Ababiligi baraje basanga turirabura twese ariko badushakamo andi mabara y’uruhu.”

Amb. Karega yavuze ko amoko Ababiligi bazaniye Abanyarwanda ntaho yari ahuriye no kuvuga ko batandukanye kuko na bo ubwabo hari ubwo barebaga umuntu bahaye ubwoko bikabayobera bakamusaba kuzana Indangamuntu ye ngo bakareba ibyanditsemo.

Yakomeje ati “Hari abahakana ko amoko tutayagizwe ariko mu byukuri amahame ajyanye n’imiterere y’umubiri avuga ko umuntu areshya cyangwa agasa n’ibyo akora. Ushobora kubyara abana babiri b’impanga umwe agakora siporo agakomera akaba yumutse ariko undi akarya inyama akanywa inzoga akabyibuha ukabona afite umubiri woroshye kandi bose ari amaraso amwe.”

Yasobanuye ko imibereho umuntu afite ari yo igena uko amera kuko Abanyarwanda bahinduraga ubuzima bagiye babyara abana badateye nka bo.

Ati “Aborozi b’Abatutsi bakoraga akazi bahagaze bakanywa mata kandi ikiyagize ni ‘calcium’ bararambukaga. N’ikimenyimenyi hari Abatutsi barebare bameneshejwe bajya mu nkambi z’impunzi bagaburirwa ibigori bagezeyo babyara abana bagufi cyane. [...] Bagarutse mu gihugu bongeye kunywa amata ariko abana babyaye icyo gihe bageze ku myaka 11 basumba ba se na ba nyina.”

Yongeyeho ko muri rusange Abanyarwanda nta moko abarimo kuko imiterere y’umubiri w’umuntu iterwa n’imimerere arimo kuko nk’ubu abana bo mu miryango ifite amikoro biga mu mashuri ahenze ugezeyo utabasha gutandukanyamo Umuhutu n’Umututsi kandi bava ahatandukanye.

Umugenzuzi Mukuru w’Imari ya Leta, Kamuhire Alex yavuze ko Jenoside yakorewe Abatutsi yatewe n’imiyoborere mibi yaranze Repubulika ya mbere n’iya kabiri yamize bunguri politiki y’ivangura y’Abakoloni.

Yashimye abayihagaritse ndetse n’uburyo igihugu gifite ubuyobozi bureba kure.

Ati “Nta watekerezaga ko guhura gutya tukibuka abacu byashoboka kuko abakoze Jenoside bari bafite umugambi wo kurimbura Abatutsi. Ndashimira Perezida Paul Kagame n’Inkotanyi babashije kwitanga bahagarika Jenoside ndetse bamwe bakiri bato.

“Mu myaka 31 ishize Jenoside ihagaritswe, turashima ubuyobozi bw’igihugu cyacu ku kuba bwaragaruye ituze n’umutekano ubu Umunyarwanda akaba agenda atikanga ko bamutema ndetse uyu munsi u Rwanda ruritabazwa mu kugarura amahoro ahandi.”

Kamuhire kandi yaboneyeho gusaba urubyiruko kurushaho gukomereza ku musingi wubatswe mu nzira y’iterambere bahangana n’abahembera ingebiteketezo ya Jenoside n’imvugo z’urwango.

Abakora muri RRA na OAG bashyize indabo ku mva
Aba bakozi basuye ibice bitandukanye by'urwibutso
Abakora muri RRA na OAG bunamiye abishwe muri Jenoside yakorewe Abatutsi
Hacanywe urumuri rw'icyizere
Umuhanzi Musinga Joe yakoze mu nganzo
Munyentwali Alphonse uyobora Umuryango Aegis Trust yahaye ikaze abakora muri RRA na OAG
Kalisa Ingabire Louise ukora muri RRA yatanze ubuhamya bw'uko yarokotse Jenoside yakorewe Abatutsi
Umugenzuzi Mukuru w’Imari ya Leta, Kamuhire Alex yavuze ko Jenoside yakorewe Abatutsi yatewe n’imiyoborere mibi yaranze Repubulika ya mbere n’iya kabiri
Ambasaderi w’u Rwanda wihariye mu Karere k’Ibiyaga Bigari, Amb. Vincent Karega yavuze ko Abanyarwanda bazaniwe amoko, agamije kubatandukanya
Komiseri Mukuru w'Ikigo cy'Igihugu cy'Imisoro n'Amahoro, RRA, Niwenshuti Ronald ni umwe mu bitabiriye uyu muhango wo kwibuka Jenoside yakorewe Abatutsi.

Amafoto: Nezerwa Salomon


Kwamamaza

Kwamamaza

Kwamamaza

TANGA IGITEKEREZO

AMATEGEKO AGENGA IYANDIKA RY'IGITEKEREZO CYAWE
Kwamamaza

Special pages
. . . . . .